Dijital Çağda Çocuğun Mahremiyet Hakkının Korunması: Paylaşan Anne-Babalar Özelinde Sosyal Medya ve Çocuk İstismarı

Çocuğunuzu hiç tanımadığınız yüz binlerce insanın bulunduğu bir alanda hiçbir önlem almaksızın yalnız bırakır mıydınız? Peki bunu sosyal medyada niçin yapıyorsunuz?.. Sorularından yola çıkarak, dünya çapında bir araştırma konusu haline gelen sharenting (paylaşan ebeveynlik) kavramının ele alındığı bu kitapta sharenting eylemleri neticesinde ihlal olunan çocuk hakları üzerinde durulmuş, oluşabilecek dijital tehditlere (dijital ayak izi oluşturulması, dijital kimlik hırsızlığı, çevrimiçi çocuk istismarı, siber zorbalık) ve güncel hukuki korumalara yer verilmiştir. Ülkemizde bu konuda ciddi endişeler oluşmakla birlikte henüz sharenting özelinde yasal spesifik bir düzenleme mevcut değildir. Ebeveynlere sosyal medyadaki çocuk paylaşımlarıyla ilgili kısıtlamalar getirmeyi amaçlayan bir yasa hazırlayarak dünyada bir ilki başlatan Fransa örneği bu yaklaşımıyla umut vadedici olmuştur. Sosyal medya çocukların bilgilerinin arşivlenebileceği bir yer olmamalıdır. Bu kitabın amacı sharenting eylemlerine karşı çocuğun dijital hakları ve esenliği yönünden ortak bir bilinç geliştirerek çocuk, ebeveyn, toplum, yasama ve yargı olmak üzere her kademede farkındalık yaratmak, çocuk hakları yönünden içinde bulunduğumuz çağın gereksinimlerine uygun etkin ve etkili mücadelenin başlatılmasında öncü olmaktır.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
PAYLAŞAN ANNE BABALAR ÖZELİNDE SOSYAL MEDYA KULLANIMI
1.1. PAYLAŞAN ANNE-BABA SHARENTING KAVRAMI
1.2. ANNE-BABANIN ÇOCUĞUNU SOSYAL MEDYADA PAYLAŞIM HAKKI
1.3. ANNE-BABANIN İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ (PARENTAL SPEECH)
1.4. SOSYAL MEDYANIN PANOPTİK YÜZÜ
1.5. DİJİTAL AYAK İZİ (DIGITAL FOOTPRINT)
1.6. SOSYAL MEDYANIN PAZARLAMA GÜCÜ
1.6.1. Metalaşan Annelik-Babalık
1.6.2. Çocuğun Metalaştırılması
1.7. SHARENTING UYGULAMASI ÖRNEKLERİ VE YARATTIĞI SORUNLAR
İKİNCİ BÖLÜM
SHARENTING KONUSUNUN ÇOCUK HAKLARI PERSPEKTİFİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
2.1. ÇOCUĞUN EBEVEYNİ TARAFINDAN TEMSİLİ
2.1.1. Yasada Çocuk
2.1.2. Velayet
2.1.3. Çocuğun Üstün Yararına Uygun Hareket Edilmesi
2.2. SHARENTING UYGULAMALARINDA RIZA PROSEDÜRÜ
2.2.1. Rıza
2.2.2. Çocuğun Katılım Hakkı
2.2.3. Sharenting ve Çocuğun Rızası
2.3. ÇOCUĞUN MAHREMİYETİNİN DİJİTAL ALANDA KORUNMASI
2.3.1. Dijitalde Mahremiyet
2.3.2. Çocuğun Mahremiyeti
2.3.3. Mahremiyete İlişkin Yasal Korumalar
2.3.4. Özel Hayatın Gizliliği
2.4. ÇOCUĞUN KİŞİLİK HAKKININ KORUNMASI
2.4.1. Çocuğun Kişilik Hakkı
2.4.2. Kişilik Hakkına İlişkin Yasal Korumalar
2.5. ÇOCUĞUN KİŞİSEL VERİLERİNİN KORUNMASI
2.5.1. Yasalarla Veri Koruması
2.5.2. Çocuğun Açık Rızası
2.5.3. Sharenting ile Gerçekleşen Veri İhlali ve İlgili Kararlar
2.5.4. Dijital Kimlik Hırsızlığı
2.5.5. Dijital Çocuk Kaçırma
2.6. ÇOCUĞUN DİJİTAL HAKLARI VE ESENLİĞİ
2.6.1. Çocuğun İyi Olma Hali
2.6.2. Siber Zorbalık
2.6.3. Ölçülülük
2.7. SHARENTING İLE GERÇEKLEŞEN ÇOCUK İSTİSMARI
2.7.1. Ekonomik İstismar
2.7.2. Duygusal ve Psikolojik İstismar
2.7.3. Cinsel İstismar
2.7.4. İstismar Karşısında Devletin Rolü
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SHARENTING EYLEMLERİNE KARŞI ÇOCUĞUN KORUNMASINA İLİŞKİN MEVCUT HUKUKİ DÜZENLEMELERE EK GÜNCEL GELİŞMELER VE UYGULAMALAR
3.1. ÇOCUĞUN DİJİTALDE KORUNMASINA İLİŞKİN GÜNCEL GELİŞMELER
3.2. DİJİTAL ALANDAKİ ÇOCUK KORUMASININ ANNE-BABA PAYLAŞIMLARINA ETKİSİ
3.3. ÇOCUĞUN UNUTULMA HAKKINDAN FAYDALANMASI
3.3.1. Genel Olarak Unutulma Hakkı
3.3.2. Sharenting Yönünden Unutulma Hakkı
3.4. SHARENTING ÖZELİNDE İLK ÖZEL DÜZENLEME-FRANSA ÖRNEĞİ
3.5. SERVİS SAĞLAYICININ ALMIŞ OLDUĞU ÖNLEMLER-INSTAGRAM ÖRNEĞİ
SONUÇ
KAYNAKÇA