Kripto Paralar ve Bunların Türkiye'de Vergilendirilebilirliği Üzerine Bir Değerlendirme _{Küresel Boyutuyla}

Para, doğası gereği dinamik bir yapıya sahip ve sınırları kesin olarak çizilemeyen bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Günlük hayatta milyonlarca, belki de milyarlarca insan tarafından kullanılmasına karşın esasında ne olduğu ve nasıl işlediği hususunda çok az kimse fikir sahibi durumundadır. Zira literatürdeki para tanımlarında da genel olarak paranın mahiyetinden ziyade fonksiyonlarından hareket edildiği ve bu fonksiyonları taşıyan herhangi bir unsurun para olarak kabul edilebileceği vurgulanmaktadır.

Bilişim alanında yaşanan gelişmeler ve elektronik ticaret hacminin günden güne artması ödemeler sistemindeki köklü değişimleri de kaçınılmaz kılmıştır. Bu değişim süreci sonunda hayatımızdaki diğer pek çok olgu gibi para da dijitalleşmiş ve bugün piyasa değerleri milyarlarca dolara uluşan sanal para birimleri ortaya çıkmıştır. İngilizce “crypto” ve “currency” sözcüklerinin bir araya gelmesiyle türetilmiş olan kripto paralar da bu süreçte ortaya çıkmış olan sanal paraların günümüzdeki en popüler örneği konumuna gelmiştir. Kripto para birimlerinin zaman içerisinde artan popülaritesi ve bunlar aracılığıyla yapılan işlemlerin devletler açısından ciddi boyutlarda gelir potansiyeli taşıması, bu unsurların vergilendirilmesi fikrini gündeme getirmiştir. Ancak gerek küresel ve gerekse de ulusal olarak kripto para birimlerinin ne olarak kabul edileceği hususunda bir uzlaşı sağlanamamış ve bu doğrultuda gerekli düzenlemelerinin yapılamamış olması, bu unsurların vergilendirilmesi noktasında da bir takım farklılıklar ve tereddütlerin doğmasına neden olmuştur.

Bu çalışmada, öncelikle para kavramı ve paranın dijitalleşme serüvenindeki teorik arka planı açıklanmakta; kripto para teknolojileri hakkında ayrıntılı bilgi ve istatistiklere yer verilmekte ve nihayet çeşitli ülke uygulamalarından hareketle Türk vergi sisteminde mevcut düzenlemeler ışığında kripto para kullanımının vergilendirilebilirliği üzerinde durulmaktadır.